หะดีษเลขที่ 74
ฉันกับสหายของฉันคนนี้กำลังถกเถียงกันเรื่องสหายของนบีมูซา
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ غُرَيْرٍ الزُّهْرِيُّ قَالَ : حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ : حَدَّثَنِي أَبِي عَنْ صَالِحٍ عَنْ ابْنِ شِهَابٍ حَدَّثَهُ أَنَّ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ أَخْبَرَهُ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ أَنَّهُ تَمَارَى هُوَ وَالْحُرُّ بْنُ قَيْسِ بْنِ حِصْنٍ الْفَزَارِيُّ فِي صَاحِبِ مُوسَى، قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ : هُوَ خَضِرٌ، فَمَرَّ بِهِمَا أُبَيُّ بْنُ كَعْبٍ، فَدَعَاهُ ابْنُ عَبَّاسٍ فَقَالَ : إِنِّي تَمَارَيْتُ أَنَا وَصَاحِبِي هَذَا فِي صَاحِبِ مُوسَى الَّذِي سَأَلَ مُوسَى السَّبِيلَ إِلَى لُقِيِّهِ، هَلْ سَمِعْتَ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَذْكُرُ شَأْنَهُ؟، قَالَ : نَعَمْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ "بَيْنَمَا مُوسَى فِي مَلَإٍ مِنْ بَنِي إِسْرَائِيلَ، جَاءَهُ رَجُلٌ فَقَالَ : هَلْ تَعْلَمُ أَحَدًا أَعْلَمَ مِنْكَ؟، قَالَ مُوسَى : لَا، فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَى مُوسَى : بَلَى عَبْدُنَا خَضِرٌ، فَسَأَلَ مُوسَى السَّبِيلَ إِلَيْهِ، فَجَعَلَ اللَّهُ لَهُ الْحُوتَ آيَةً، وَقِيلَ لَهُ : إِذَا فَقَدْتَ الْحُوتَ فَارْجِعْ فَإِنَّكَ سَتَلْقَاهُ، وَكَانَ يَتَّبِعُ أَثَرَ الْحُوتِ فِي الْبَحْرِ، فَقَالَ لِمُوسَى فَتَاهُ : { أَرَأَيْتَ إِذْ أَوَيْنَا إِلَى الصَّخْرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ الْحُوتَ وَمَا أَنْسَانِيهِ إِلَّا الشَّيْطَانُ أَنْ أَذْكُرَهُ } ، قَالَ : { ذَلِكَ مَا كُنَّا نَبْغِي فَارْتَدَّا عَلَى آثَارِهِمَا قَصَصًا } فَوَجَدَا خَضِرًا، فَكَانَ مِنْ شَأْنِهِمَا الَّذِي قَصَّ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ فِي كِتَابِهِ
มุฮัมหมัด บินฆุร็อยรฺ อัซซุฮฺรีย์ ได้รายงานให้กับฉันโดยกล่าวว่า ยะอฺกูบ บินอิบรอฮีม ได้รายงานแก่พวกเราโดยกล่าวว่า พ่อของฉันได้รายงานแก่ฉัน จากศอลิหฺ จากอิบนุชิฮาบ ซึ่งได้รายงานให้กับเขาว่า อุบัยดุลลอฮฺ บินอับดุลลอฮฺ ได้บอกเล่าให้กับเขา จากท่านอิบนุอับบาส ว่า ท่านกับอัลหุรรฺ บินก็อยสฺ บินหิศนฺ อัลฟะซารีย์ ได้ถกเถียงกันเรื่องสหายของนบีมูซา ท่านอิบนุอับบาสกล่าวว่า "เขาคือเคาะฎิร" แล้วท่านอุบัย บินกะอบฺ ก็เดินผ่านมา ท่านอิบนุอับบาสก็ได้กล่าวว่า "ฉันกับสหายของฉันคนนี้กำลังถกเถียงกันเรื่องสหายของนบีมูซา ผู้ที่นบีมูซาได้ถามหาเส้นทางไปหาเขา ท่านเคยฟังว่าท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม เคยพูดถึงเขาบ้างไหม?" ท่านอุบัยตอบว่า : แน่นอน ฉันเคยฟังท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม กล่าวว่า "(วันหนึ่ง) ขณะที่มูซากำลังอยู่ในหมู่ผู้นำของบนีอิสรออีล ชายคนหนึ่งได้มาหาเขาและกล่าวว่า 'ท่านทราบไหมว่ามีคนที่มีความรู้มากกว่าท่านหรือเปล่า?' มูซาตอบว่า 'ไม่มี' อัลลอฮฺ อัซซะวะญัล จึงได้ประทานวะหฺยูแก่มูซาว่า 'มีสิ คือบ่าวของเราชื่อเคาะฎิร' มูซาก็ได้ถามเส้นทางไปหาเขา อัลลอฮฺก็ได้ทำให้ปลาเป็นสัญญาณแจ้งแก่มูซา และมีคำพูดกล่าวแก่มูซาว่า 'เมื่อท่านสูญเสียปลาตัวนั้นไป ท่านก็จงย้อนกลับไป แล้วท่านจะพบกับเขา' มูซาก็ได้ติดตามร่องรอยของปลาตัวนั้นในทะเล แล้วเด็กรับใช้ของมูซา (คือ ยูชะอฺ บินนูน) ก็ได้กล่าวกับมูซาว่า 'ท่านไม่เห็นหรือขณะที่พวกเราพักอยู่ที่ก้อนหิน แท้จริงผมลืมที่จะพูดถึงเรื่องปลา และไม่มีใครที่ทำให้ผมลืมกล่าวถึงมันนอกจากชัยฏอนเท่านั้น' (อัลกะฮฟฺ 18 : 63) มูซาก็ได้กล่าวว่า 'นั่นแหละคือสิ่งที่เราตามหา แล้วทั้งสองก็ตามร่องรอยกลับไปที่เดิม' (อัลกะฮฟฺ 18 : 64) แล้วทั้งสองก็ได้พบกับเคาะฎิร" นั่นคือเรื่องราวของทั้งสองคนที่อัลลอฮฺ อัซซะวะญัล ได้เล่าไว้ในคัมภีร์ของพระองค์
สถานะหะดีษ : เศาะฮีหฺ