:: อะหมัด อัลกูรอนีย์ : ครูคนแรกของอัลฟาติหฺ ::
เบื้องหลังความสำเร็จของสุลต่านมุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ ผู้พิชิตกรุงคอนสแตนติโนเปิล มีครูหรืออาจารย์ 2 คนที่มีบทบาทสำคัญ นักประวัติศาสตร์เรียกครูทั้งสองท่านนี้ว่า “จิตวิญญาณแห่งการพิชิตคอนสแตนติโนเปิล”
ครูทั้งสองท่านนี้คือ
(1) อะหมัด บินอิสมาอีล บินอุษมาน อัลกูรอนีย์ หรือรู้จักกันในชื่อ “อะหมัด อัลกูรอนีย์”
(2) มุฮัมหมัด ชัมสุดดีน บินหัมซะฮฺ อัดดิมัชกีย์ อัรรูมีย์ หรือรู้จักกันในชื่อ “อาก ชัมสุดดีน”
ครั้งนี้ขอกล่าวถึงคนแรกก่อน
เชคอัลกูรอนีย์ คือนักตัฟสีรชาวเคิร์ด (กุรดีย์) ภูมิภาคชะฮฺเราะซูร ท่านเดินทางไปศึกษาที่อียิปต์ และได้เรียนรู้กับบรรดาผู้รู้ที่มีชื่อเสียงของอัลอัซฮัร เช่น ศึกษาหนังสือเศาะฮีหฺ อัลบุคอรีย์ จากอัลหาฟิซ อิบนุหะญัร อัลอัสเกาะลานีย์ จากนั้นท่านก็ย้ายไปที่ตุรกี กระทั่งสุลต่านมุร็อด บินอุษมาน (มุร็อดที่ 2) แต่งตั้งให้เป็นครูของมุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ
มุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ เป็นเด็กที่ซุกซนเอาแต่ใจ ไม่ยอมเชื่อฟังครู สุลต่านมุร็อดจึงเลือกครูที่ยอดเยี่ยมที่สุดให้กับลูกชายของตัวเอง แล้วที่ปรึกษาของสุลต่านก็แนะนำให้เลือกเชคที่มีเกียรติจากเคอร์ดิสถาน คือเชคอะหมัด บินอิสมาอีล อัลกูรอนีย์
มุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ จึงถูกส่งไปให้ครูท่านนี้ เชคอัลกูรอนีย์ไม่กลัวที่จะตีอัลฟาติหฺ เพื่ออบรมสั่งสอนเขา กระทั่งสามารถท่องจำอัลกุรอานได้ทั้งเล่มภายในระยะเวลาอันสั้น เชคอัลกูรอนีย์ยังสอนความรู้อิสลามและประวัติศาสตร์อิสลามแก่อัลฟาติหฺด้วย และคอยเน้นย้ำถึงการพิชิตกรุงคอนสแตนติโนเปิลว่ามันจะต้องเกิดขึ้นเป็นจริงตามคำกล่าวของท่านเราะสูลุลลอฮฺอย่างแน่นอน
เมื่อมุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ กลายเป็นสุลต่าน เขาแสดงความเคารพต่อครูคนนี้ด้วยการแต่งตั้งให้เป็นมุฟตีย์ ผู้พิพากษาของกองทัพ และอื่น ๆ อัลฟาติหฺเคยคิดที่จะแต่งตั้งเชคอัลกูรอนีย์ให้เป็นรัฐมนตรี แต่ท่านปฏิเสธ เชคได้สร้างมัสญิดใหญ่ในเมืองอิสตันบูล ซึ่งยังมีอยู่ในปัจจุบัน และได้สร้างโรงเรียนชื่อว่า “ดารุลหะดีษ” ด้วย
คำสอนของเชคอัลกูรอนีย์มีอิทธิพลต่อชีวิตของสุลต่านมุฮัมหมัด อัลฟาติหฺ มาก เพราะท่านเป็นผู้รู้ที่มีจิตวิญญาณที่แกร่งกล้า ตัวอย่างหนึ่งคือ ท่านมักจะตื่นกลางคืนเพื่ออ่านอัลกุรอานอยู่เสมอ
เชคอัลกูรอนีย์ยังเป็นผู้รู้ที่มีงานเขียนหลายเล่ม ทำให้เราได้รับรู้ถึงความกว้างขวางของวิชาความรู้ของเชคท่านนี้ งานเขียนของท่านครอบคลุมความรู้หลายด้าน ทั้งตัฟสีร, หะดีษ, อุศูลุลฟิกฮฺ, ภาษา และอื่น ๆ ส่วนหนึ่งคือ
1- ฆอยะตุล อะมานีย์ ฟี ตัฟสีริล กะลามิร ร็อบบานีย์ (เป็นหนังสือตัฟสีร จำนวน 7 เล่ม ใช้เวลาเขียน 7 ปี)
2- อัลเกาษะรุล ญารีย์ ฟี ริยาฎิล บุคอรีย์
3- อัดดุเราะรุล ละวามิอฺ ฟี ชัรหิ ญัมอุล ญะวามิอฺ
4- ชัรหุล กาฟิยยะฮฺ ลิ อิบนุลหาญิบ
5- อัชชาฟิยยะฮฺ ฟี อิลมิลอุรูฎ วัลกอฟิยยะฮฺ
เชคอะหมัด อัลกูรอนีย์เสียชีวิตในปี ฮ.ศ.892 ตรงกับปี ค.ศ.1488 ในยุคการปกครองของสุลต่านบายะซีดที่ 2
