หะดีษเลขที่ 347
ท่านตบมือลงบนพื้นดิน 1 ครั้ง แล้วสะบัดมัน
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَامٍ قَالَ : أَخْبَرَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ عَنْ الْأَعْمَشِ عَنْ شَقِيقٍ قَالَ : كُنْتُ جَالِسًا مَعَ عَبْدِ اللَّهِ وَأَبِي مُوسَى الْأَشْعَرِيِّ، فَقَالَ لَهُ أَبُو مُوسَى : لَوْ أَنَّ رَجُلًا أَجْنَبَ فَلَمْ يَجِدْ الْمَاءَ شَهْرًا أَمَا كَانَ يَتَيَمَّمُ وَيُصَلِّي فَكَيْفَ تَصْنَعُونَ بِهَذِهِ الْآيَةِ فِي سُورَةِ الْمَائِدَةِ { فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا } ؟، فَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ : لَوْ رُخِّصَ لَهُمْ فِي هَذَا لَأَوْشَكُوا إِذَا بَرَدَ عَلَيْهِمْ الْمَاءُ أَنْ يَتَيَمَّمُوا الصَّعِيدَ،قُلْتُ : وَإِنَّمَا كَرِهْتُمْ هَذَا لِذَا؟، قَالَ : نَعَمْ، فَقَالَ أَبُو مُوسَى : أَلَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ عَمَّارٍ لِعُمَرَ : بَعَثَنِي رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي حَاجَةٍ فَأَجْنَبْتُ فَلَمْ أَجِد الْمَاءَ، فَتَمَرَّغْتُ فِي الصَّعِيدِ كَمَا تَمَرَّغُ الدَّابَّةُ، فَذَكَرْتُ ذَلِكَ لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَقَالَ "إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيكَ أَنْ تَصْنَعَ هَكَذَا" فَضَرَبَ بِكَفِّهِ ضَرْبَةً عَلَى الْأَرْضِ ثُمَّ نَفَضَهَا، ثُمَّ مَسَحَ بِهِمَا ظَهْرَ كَفِّهِ بِشِمَالِهِ أَوْ ظَهْرَ شِمَالِهِ بِكَفِّهِ، ثُمَّ مَسَحَ بِهِمَا وَجْهَهُ، فَقَالَ عَبْدُ اللَّهِ : أَفَلَمْ تَرَ عُمَرَ لَمْ يَقْنَعْ بِقَوْلِ عَمَّاروَزَادَ يَعْلَى عَنْ الْأَعْمَشِ عَنْ شَقِيقٍ : كُنْتُ مَعَ عَبْدِ اللَّهِ وَأَبِي مُوسَى، فَقَالَ أَبُو مُوسَى : أَلَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ عَمَّارٍ لِعُمَرَ، إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعَثَنِي أَنَا وَأَنْتَ فَأَجْنَبْتُ فَتَمَعَّكْتُ بِالصَّعِيدِ، فَأَتَيْنَا رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَخْبَرْنَاهُ، فَقَالَ "إِنَّمَا كَانَ يَكْفِيكَ هَكَذَا" وَمَسَحَ وَجْهَهُ وَكَفَّيْهِ وَاحِدَةً
มุฮัมหมัด บินสลาม ได้รายงานแก่พวกเราโดยกล่าวว่า อบูมุอาวิยะฮฺได้บอกเล่าแก่พวกเรา จากอัลอะอฺมัช จากชะกีกกล่าวว่า : ฉันเคยนั่งอยู่กับท่านอับดุลลอฮฺและท่านอบูมูซา อัลอัชอะรีย์ แล้วท่านอบูมูซาก็ได้กล่าวกับท่านอับดุลลอฮฺว่า “ถ้าคน ๆ หนึ่งมีญะนาบะฮฺ แล้วเขาไม่เจอน้ำเลย 1 เดือน เขาสามารถทำตะยัมมุมและละหมาดได้ไหม? แล้วท่านจะทำอย่างไรกับอายะฮฺนี้ (คือ อายะฮฺที่ 6) ในสูเราะฮฺอัลมาอิดะฮฺ (ซึ่งระบุว่า) ‘แล้วพวกเจ้าไม่พบน้ำ ก็จงตะยัมมุมกับดินที่ดี’ ?” ท่านอับดุลลอฮฺตอบว่า “หากพวกเขาได้รับการผ่อนปรนในเรื่องนี้ เกรงว่าเมื่อพวกเขารู้สึกหนาวเย็นกับน้ำ พวกเขาก็จะหันทำตะยัมุมกับดินที่ดี”ฉัน (ชะกีก) กล่าวว่า : พวกท่านไม่ชอบสิ่งนี้ด้วยเหตุนี้หรือ? ท่านอับดุลลอฮฺตอบว่า “ใช่แล้ว” แล้วท่านอบูมูซาก็กล่าวว่า “ท่านไม่ได้ยินคำพูดของท่านอัมมารที่กล่าวกับท่านอุมัรหรือ? (ว่า) : ท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้ส่งฉันไปในภารกิจหนึ่ง แล้วฉันก็มีญะนาบะฮฺ แต่ฉันไม่เจอน้ำ ฉันจึงกลิ้งกับดินเหมือนสัตว์ที่กลิ้งไปมา แล้วฉันก็บอกเรื่องดังกล่าวกับท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม ท่านก็กล่าวว่า ‘ความจริงแล้ว ท่านทำแบบนี้ก็เพียงพอแล้ว’ แล้วท่านก็ตบมือลงบนพื้นดิน 1 ครั้ง แล้วสะบัดมัน จากนั้นท่านก็ใช้ฝ่ามือทั้งสองลูบบนหลังมือโดยเริ่มจากซ้าย หรือลูบหลังมือซ้ายด้วยมือของท่าน แล้วหลังจากนั้นท่านก็ใช้มือทั้งสองลูบใบหน้าของท่าน” ท่านอับดุลลอฮฺก็กล่าวว่า “ท่านไม่เห็นหรือว่าท่านอุมัรไม่ได้เห็นด้วยกับคำพูดของท่านอัมมาร?”และยะอฺลาได้เพิ่มเติม จากอัลอะอฺมัช จากชะกีก ว่า : ฉันเคยอยู่กับท่านอับดุลลอฮฺและท่านอบูมูซา แล้วท่านอบูมูซาก็กล่าวกับท่านอับดุลลอฮฺว่า “ท่านไม่ได้ฟังคำพูดที่ท่านอัมมารกล่าวกับท่านอุมัรหรือ? ว่า ท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม ได้ส่งฉันกับท่านไป แล้วฉันก็มีญะนาบะฮฺ ฉันจึงลงไปกลิ้งกับดิน แล้วเราก็ได้ไปหาท่านเราะสูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะสัลลัม แล้วเล่าเรื่องดังกล่าวกับท่าน ท่านก็กล่าวว่า ‘ความจริงแล้ว ท่านทำแบบนี้ก็พอแล้ว’ และท่านเราะสูล (ตบมือไปที่ดินแล้ว) ลูบใบหน้าและฝ่ามือของท่าน 1 ครั้ง”
สถานะหะดีษ : เศาะฮีหฺ